میزگرد وایبری صدای اقتصاد – ۲۸/۱/۹۴
محسن بهرامی ارض اقدس، حامد واحدی، سلیمی، ناصر فلاح، بهادر سنگینیان، عباس آرگون و حسن فروزانفرد در مورد نرخ سود بانکی پاسخ می دهند.
پایگاه اطلاع رسانی صدای اقتصاد برای اطلاع از دیدگاه های بخش خصوصی در مورد تعیین نرخ سود بانکی دو پرسش را پیش روی اعضای هیات نمایندگان اتاق ایران و مدیران بخش خصوصی قرار داده است. پاسخ های آنها به این دو پرسش را می خوانید:
پرسش: به اعتقاد شما دولت در تعیین نرخ سود بانکی چه نکاتی را باید رعایت کند؟ نرخ سود بانکی از نظر شما چه عددی باید تعیین شود؟
محسن بهرامی ارض اقدس/ عضو هیات نمایندگان اتاق ایران: دولت باید به دنبال آزاد سازی نرخ سو سپرده و تسهیلات باشد باتقویت نظارت از فعالیت های سوداگرانه جلوگیری و در کوتاه مدت تا رسیدن به شرایط رقابتی، متوازن و متعادل شدن بازار ها بویژه منطقی شدن سود فعالیت های تولیدی به آن دسته ازفعالیت هایی که نیاز مند حمایت در کوتاه مدت هستند، یارانه تسهیلات بپردازد نه اینکه از محل منابع مردم بانک ها را به تکالیف غیر اجرایی وادار کند که تا کنون تجربه شده وبی اثر بودنش هم ثابت شده است.
حامد واحدی/ عضو هیات نمایندگان اتاق ایران: در مورد نرخ سود بانکی باید با دقت عمل شود. درحال حاضر یک نگرانی است که با تغییر بدون پشتوانه کارشناسی نرخ سود بانکی وضعیت در بازارهای مالی دیگر با خطر مواجه شود. آنچه به عنوان فعال بخش خصوصی می دانم این است که دولت باید در نظر داشته باشد که نرخ سود بانکی براساس میزان تولید ناخالص تعیین می شود. بنابراین در شرایطی که رشد اقتصادی کشور به سمت مثبت سوق پیدا کند می توان در مورد کاهش نرخ سود اظهارنظر کرد. اما در حال حاضر ما در شرایط رکود هستیم و نرخ رشد نیز ۳ درصد است. حتی با توجه به پیش بینی نرخ رشد ۵ درصدی هم هنوز نیاز به تفکر و مطالعه بیشتری در مورد تعیین نرخ سود وجود دارد. از سوی دیگر همه می دانیم که نیاز اصلی و کلیدی بخش خصوصی امروز دسترسی به تسهیلات بانکی است. این تسهیلات طی سالیان گذشته به سختی در دسترس تولید قرار می گرفته است. بنابراین امروز باید به سمتی حرکت کنیم که همزمان با تعیین نرخ سود، تسهیلات هم در اختیار تولید قرار گیرد.
سلیمی/ عضو هیات نمایندگان اتاق ایران: با فرمایشات آقای محسن بهرامی موافقم و به نظر من هم در مورد سود تسهیلات یا سود سپرده مردم را وضع اقتصادی و تورم و بازار پول تعین می کند. با اجبار کردن و دستورالعمل ها تعیین نرخ سود عملی نیست.
ناصر فلاح: من هم فکر می کنم نظام بانکی با هیچ نوع رقابت معنی داری مواجه نیست. درحالی که حتی خودروسازان ما هم با رقبای خارجی در پناه دیوار تعرفه ها می جنگند، بانک هم به تهدید بیرونی برای اصلاح نیاز دارد.
بهادر احرامیان/ عضو هیات نمایندگان اتاق ایران: به نظر من تعیین نرخ سود میبایست به سازو کار بازار واگذار شود. دخالت دولت در هر قیمت گذاری سازنده نیست.
حسن فروزان فرد/ عضو هیات نمایندگان اتاق ایران: به نظر من تمرکز بربهبود محیط کسب و کار بهترین راه حل برای دستیابی به تعادل پایدار و رو به بهبود در بازار پول و سرمایه خواهد بود. دست اندازی های مستقیم و غیرحرفه ای دولت برای حل کوتاه مدت و سریع مشکلات این بخش صرفا برعمق و بدخیمی این درد دیرین افزاید. اقتصاد علم نسخه های سریع و دقیق نیست. اقتصاد یعنی شناسایی واقعیت های انسانی و بهره گیری از تجربیات دیگران و سازمان دهی اوضاع. تمرکز برعلل ریشه ای تنها راه چاره اقتصاد بیمار ایران است. اگر فضای کسب و کار را به عنوان اصلی ترین عامل سازماندهی امور ندانیم به نظر حقیر کاری از پیش نخواهیم برد. بی تردید اصلاح و بهبود این فضا هم محدود به قانون مصوب نیست و بسیار وسیعتر و عمیق تر از آن باید به این مقوله نگریست. ما بازی اقتصاد را سالیان درازی است که به خاطر ارثیه اجدادمان بهم زده ایم.
سوال: کاهش نرخ سود تا سه درصد که پیش بینی می شود، آیا منجر به کاهش اشتیاق بانک به پرداخت تسهیلات به تولید خواهد شد؟
محسن بهرامی ارض اقدس/ عضو هیات نمایندگان اتاق ایران: حتما. چون بانک ها درحال حاضر فاقد منابع ارزان هستند و باید به سپرده ها سود بالا بدهند. با این تکلیف نه تنها اشتیاقی برای اوام دادن ندارند بلکه زیر میزی و شرایط تحمیلی بیشتر می شود.
حسن فروزان فرد/ عضو هیات نمایندگان اتاق ایران: نباید از بانک ها و مدیرانشان انتظار رفتار غیراقتصادی داشت. این انتشار عامل اصلی شکل گیری فسادهای گسترده مالی در سال های پیش بوده است. باید تلاش های دولت و کل حاکمیت متمرکز برحذاب کردن فعالیت های ارزش آفرین و تولیدی در اقتصاد باشد. باید مدیران بانک ها با کاهش تقاضاهای غیرتولیدی و غیرارزش افزا مواجه شوند. باید خود به این تصمیم برسند و در نهایت در چنین شرایطی مسولیت زیان احتمالی کوتاه مدت را هم بپذیرند.
بهادر احرامیان/ عضو هیات نمایندگان اتاق ایران: بانک نیز یک بنگاه اقتصادی است. میبایست منابع خود را به جایی که بیشترین بازده و کمترین ریسک را دارد انتقال دهد. به اعتقاد من اگر با دید علمی و اقتصادی به مسئله نگاه کنیم علت اصلی عدم تمایل بانکها به دادن تسهیلات به تولید این است که می دانند بازگشت پول شان بسیار پر خطر و مشکل است. در واقع آنچه دولت تحت عنوان اجبار بانکها به دادن تسهیلات به بخش تولید انجام داده در عمل به ضرر تولیدکنندگان واقعی بوده است.
عباس آرگون/ عضو هیات نمایندگان اتاق ایران: به نظر بنده در تعیین سود سپرده بانکی باید به موارد ذیل توجه کرد. ١- در تعیین نرخ سود سپرده بانکی ایجاد تعادل بین عرضه وتقاضای پول بسیار حائز اهمیت است در حال حاضر با توجه به کاهش عرضه پول به جهت بالا بودن معوقات بانکی وهمچنین بدهی دولت به بانکها بین عرض وتقاضای پول تعادل وجود ندارد فلذا بانکها برای جذب منابع نرخ سود بیشتری را پرداخت می کنند ٢- وجود موسسات غیر بانکی که بیش از بیست درصد از منابع پولی کشور را در اختیار دارند و از قوانین و مقررات بانک مرکزی نیز تبعیت نمی کنند و بدلیل عدم پرداخت سپرده های قانونی به سپرده ها نسبت به بانک ها سود بیشتری پرداخت می کنند. ٣-نرخ تورم یکی دیگر از عواملی است که در تعیین نرخ سود سپرده بانکی باید بدان توجه کرد وسود سپرده بانکی بایستی درصدی بین سه تا پنج درصد بیش از تورم باشد.
حمید رضا صالحی/ عضو هیات نمایندگان اتاق ایران: سود بانکی از نظر علمی می بایستی تابعی از تورم باشد من یادم هست یک زمانی در ترکیه بانک ها سود سپرده ۵٠ درصدی به مردم می دادند و خیلی از ایرانی ها منابع خودشان را به آنجا می بردند ولی خوب تورم حدود ۵٠ تا ۶٠ درصد بود و وقتی تورم را در ترکیه پایین آوردند سودبانکی را هم پایین آوردتد و موجب شد سرمایه ها به سمت تولید سوق پیدا کند. در کشور ما هم می بایستی سکاندار اصلاحات اقتصادی با کاهش تورم سود بانکی را هم پائین بیارند بطور مثال اگر تورم حدود ١۵ اعلام شده است سود سپرده ١۴-١۵ درصد و سود تسهیلات به صنعت ١۶ درصد باشد.