پایگاه خبری اتاق ایران – ۲۹/۱۰/۹۵
جلسه ماهانه کمیسیون تخصصی رقابت، خصوصی‌سازی و سلامت اداری برگزار شد؛ در ابتدای جلسه رئیس کمیسیون، تخصصی رقابت، خصوصی‌سازی و سلامت اداری، یلدا راهدار از وضعیت کارگروه‌های رقابت، خصوصی‌سازی و سلامت اداری و نحوه فعالیت این کارگروه‌ها گفت. بعد از صحبت‌های مقدماتی راهدار، فرشید شکرخدایی، عضو این کمیسیون برای بهبود وضعیت کمیسیون‌ها، بهره‌وری، کیفیت و خصوصی‌سازی راه‌کارهایی را ارائه داد. او برگزاری نشست تخصصی را در این حوزه پیشنهاد داد تا در این نشست تخصصی بتوانند از نتایج تحقیق و پژوهش‌های روز و راهکارهای عملیاتی استفاده کنند.
صنعت بیمه رقابتی نیست
بعد از آن احسان جنتی‌فرد، گزارشی با عنوان «بررسی وضعیت بازار در صنعت بیمه ازنظر انحصاری و رقابتی بودن» ارائه داد. در جلسات قبلی وضعیت بازارهای سرمایه‌گذاری و بانک‌ها ازنظر انحصاری و رقابت‌پذیر بودن بررسی شد.
جنتی‌فرد می‌گوید: «بر اساس شاخص هرفیندال – هیرشمن، ساختار بازار گروه بیمه در کشور در سه سال ۹۱ تا ۹۳ غیررقابتی بوده است.» به گفته او، طی سال‌های ۹۱ الی ۹۳ بیش از ۷۰ درصد سهم بازار در اختیار ۴ بیمه بوده است و بیش از ۸۰ درصد از سهم بازار در اختیار ۸ بیمه قرار دارد. همچنین میزان تمرکز در گروه بیمه طی سه سال موردبررسی در حال کاهش بوده است. در بخشی از این تحقیق آمده است: «گروه بیمه در مقایسه با سه گروه سیمان، بانک و سرمایه‌گذاری میزان تمرکز بیشتر و در مقایسه با گروه خودرو در دو سال ۹۲ و ۹۳ میزان تمرکز کمتر می‌باشد. اما هرساله سهم بازار شرکت‌های خصوصی به‌صورت کلی در حال افزایش می‌باشد.»
جنتی‌فرد در بخشی از تحقیق به این نتیجه رسیده است: علیرغم اینکه بیش از ۷۰ درصد سهم بازار شرکت‌های بیمه در اختیار ۴ شرکت بیمه‌ای می‌باشد، اما این شرکت‌ها دارای حاشیه سود پایینی می‌باشند که می‌تواند حاکی از کارایی پایین شرکت‌های بیمه در استفاده از منابع خود باشد. همکاری دستگاه‌های اجرایی و دولتی با بیمه ایران سبب شده سهم بازار این شرکت در خدمات بیمه درمان در حدود ۵۰ درصد باشد. علیرغم زیان ده بودن خدمات بیمه شخص ثالث به دلیل حجم بالای تقاضا از این نوع خدمت بیمه‌ای برخی از شرکت‌ها اقدام به فروش باقیمت‌های کمتر از نرخ بازار می‌کنند بر اساس آمار سهم بازار محصولات بیمه‌ای در شرکت‌های مختلف در برخی از انواع خدمات بیمه‌ای به نظر می‌رسد، انحصار در همکاری با صنایع خودرو و یا نفت، گاز و پتروشیمی وجود دارد. شرکت‌های بیمه موردبررسی در این تحقیق، بیمه ایران، آسیا، دانا، البرز، پارسیان، سینا، پاسارگاد، کوثر، کارآفرین و ملت است.
بعد از ارائه گزارش، محمدصادق حمیدیان، عضو کمیسیون تخصصی رقابت، خصوصی‌سازی و سلامت اداری پیشنهاد کردند که در جلسه‌ای وضعیت صنعت بیمه ایران را با کشورهای توسعه‌یافته مقایسه و بررسی کنند؛ تا درنهایت عارضه صنعت بیمه ایران مشخص شود و برای بهبود وضعیت آن راهکارهای لازم ارائه شود.
خیلی از فعالان اقتصادی در این کمیسیون معتقد است که صنعت بیمه در ایران در انحصار گروه‌های خاصی است و خروجی آن کمکی به رقابت‌پذیری این صنعت نمی‌کند.
استارت‌آپ در مقابل اصناف نیستند
در بخش دوم جلسه، بررسی کسب‌وکارهای نوین در دستور کار قرار گرفت. راهدار می‌گوید: «کمیسیون رقابت باید در این حوزه موضع مشخصی داشته باشد؛ فضای کسب‌وکار سنتی، اصناف و طیف‌های سنتی در برابر این نوع کسب‌وکارهای موضع‌گیری تندی دارند ولی اصل رقابت‌پذیری اقتضا می‌کند که این افراد بتوانند ادامه فعالیت خود را داشته باشند. اتفاقی که افتاده این است که بخش زیادی از فضای کسب‌وکار کشور، در اختیار اصناف است؛ کسب‌وکارهایی خرد و کوچک، که معمولاً در نوع تقسیم‌بندی شغلی خود اشتغال هستند. کسانی که خود، برای خود شغل ایجاد می‌کنند و اشتغال‌زایی آن‌ها تقریبا برای ۲ الی ۱۰ نفر یا کمی بیشتر است. الان حدود ۳ میلیون کسب‌وکار در مجموعه گروه‌بندی این مشاغل، هستند. این کسب‌وکارها سنتی هستند و کمتر سعی کرده‌اند خود را به‌روز کنند. این‌ها برای ورود به بازارهای نوین آماده نیستند و نمی‌توانند نیاز روز مردم را پاسخگو باشند. به همین دلیل چون کسب‌وکارهای این‌ها دچار آسیب می‌شود و یا سهم‌شان از بازار کم شده، نگران شده‌اند. اما اتاق ایران باید موضع مشخصی داشته باشد.
شکرخدایی می‌گوید: کسب‌وکارهای سنتی باید بتوانند با ابزارهای نوین آشنا شوند و بتوانند خود را به‌روز کنند. اما این اتفاق خوبی است که در کشور افتاده است و اصناف هم باید بتوانند خود را به‌روز کند. درنهایت بررسی وضعیت کسب‌وکارهای و نوین در دستور کار جلسه قرار می‌گیرد تا کمیسیون به‌صورت تخصصی وضعیت این کسب‌وکارها را بررسی کند و موضع رسمی خود را اعلام کند؛ اگرچه اعضای این کمیسیون نظر حمایتی نسبت به این حوزه فعالیت اقتصادی دارند.
