اعضای ستاد اقتصادی پساتحریم اتاق تهران اگرچه در بررسی و ارزیابی فعالیت سفارتخانهها در حوزه اقتصاد اختلاف‌نظرهایی داشتند اما متفق‌القول بر تقویت سفارتخانهها و انتخاب رایزنان بازرگانی از میان فعالان اقتصادی تاکید داشتند و اعلام کردند این ستاد حاضر است برای بهبود دیپلماسی اقتصادی کشور در خارج از مرزها و برای معرفی اقتصاد ایران هر آنچه در توان دارد و قانون اجازه می‌دهد، انجام دهد.
لزوم تقویت کارکرد اقتصادی سفارتخانهها
در ابتدای این نشست بهروز علیشیری بر تقویت آنچه که رفتارهای ژئوپلتیک ایران از آن نام برد، تاکید کرد و گفت: در حال حاضر در عرصه روابط کشورها، یارگیری‌ها در سطح منطقه با محوریت کشور چین در حال شکل‌گیری است، از این رو، سیاستمداران ما باید به این مسئله توجه جدی داشته باشند. علیشیری همچنین با انتقاد از تحرک پایین برخی سفارت‌خانه‌های کشور در خارج تاکید کرد که تیم اقتصادی سفارتخانهها به ویژه رایزنان بازرگانی باید اطلاعات دقیق و مشخصی از قوانین و مقررات کشورهای محل ماموریت خود داشته باشند و آن را در اختیار فعالان اقتصادی قرار دهند. او افزود: رایزنان بازرگانی باید بتوانند فعالان اقتصادی ما را به همتایان خودشان در خارج معرفی و متصل کنند و همچنین توانایی ارائه تصویری کامل از اقتصاد ایران برای خارجی‌ها داشته باشند. بهروز علیشیری، رییس سابق سازمان سرمایه‌گذاری و کمک‌های اقتصادی و فنی، همچنین به تلاش خود برای اعزام پنج متخصص به عنوان رایزن بازرگانی در پنج کشور هدف، در دوره مسوولیت خود اشاره کرد که با وجود رایزنی بسیار به نتیجه نرسیده و مورد پذیرش قرار نگرفته است. او بر لزوم فعالیت هدفمند و گسترده‌تر سفارتخانهها در حوزه مسایل اقتصادی تاکید کرد.
کاهش ۱۵ درصدی صادرات غیرنفتی در دو ماه نخست سال
در ادامه این جلسه، محمد لاهوتی عضو هیات نمایندگان اتاق تهران از کاهش ۱۵ درصد صادرات غیرنفتی کشور طی دو ماه نخست امسال در مقایسه با مدت مشابه سال گذشته خبر داد. لاهوتی گفت: صادرات غیرنفتی کشور در وضعیت مناسبی قرار ندارد و پیش‌بینی می‌شود تا پایان امسال نیز شرایط این بخش بهبود نیافته و روند نزولی صادرات تداوم داشته باشد. او همچنین از فشارهای مضاعف بر صادرکنندگان گلایه کرد و گفت: در حالی که باید صادرات در کشور تشویق شود ما شاهد افزایش فشار بر روی صادرکنندگان هستیم.
این عضو هیات نمایندگان اتاق تهران با اشاره به دستورالعمل مشوق‌های صادراتی گفت: برای تشویق صادرات یک هزار میلیارد تومان در قالب مشوق و وام بلاعوض دیده شده و دو هزار میلیارد تومان هم به عنوان تسهیلات ارزان‌قیمت مشخص شده است. در حالی که میزان این مشوق‌ها بسیار اندک است و تسهیلات نیز در حالی ارزان‌قیمت نامیده شده که کف نرخ سود آن ۱۶ درصد است در حالی که نرخ تورم در کشور به ۱۰ درصد کاهش یافته است. محمد لاهوتی که ریاست کنفدراسیون صادرات را نیز برعهده دارد عنوان کرد که با شرایط فعلی نمی‌توان به افزایش صادرات غیرنفتی در سال جاری امید داشت.
دامپینگ در صادرات سیمان ایران به عراق منتفی است
محمد اتابک دیگر عضو هیات نمایندگان اتاق تهران نیز، از ایجاد برخی دست‌اندازها از سوی دولت عراق در زمینه صادرات محصولات ایرانی به این کشور خبر داد. به گفته وی، در حالی نزدیک به نیمی از صادرات غیرنفتی ایران به بازار عراق اختصاص دارد که طی ماه‌های اخیر، دولت این کشور به دلایل گوناگون مانع ورود کالاهای صادراتی ایران از جمله سیمان شده است. اتابک گفت: دولت عراق به دلیل آنچه که دامپینگ عنوان کرده، از ورود محموله‌های صادراتی سیمان ایران به این کشور جلوگیری می‌کند حال آنکه طی سفر چندی پیش معاون معدنی وزارت صنعت، معدن و تجارت به عراق و مذاکره با مسوولان این کشور، این موضوع منتفی شده است. او تاکید کرد که دولت نباید از این مساله گذر کند و با ارسال یک هیات متخصص در حوزه حقوق و اقتصاد از صادرکنندگان ایرانی دفاع کند. اتابک توضیح داد: اولین بار نیست که چنین مساله‌ای در دنیا رخ می‌دهد. زمانی آفریقای جنوبی به دلیل دامپینگ ورود سیمان پاکستان را ممنوع کرد اما دولت پاکستان با بررسی و پیگیری موضوع از آفریقای جنوبی به دلیل ایجاد این ممنوعیت به سازمان تجارت جهانی شکایت کرد و نتیجه گرفت. عضو هیات نمایندگان اتاق تهران در ادامه، عدم آشنایی کافی سفارت‌خانه‌های ایران با مسائل اقتصادی را یکی از معضلات کندی روابط اقتصادی کشور با دیگر نقاط جهان عنوان کرد.
اتابک همچنین با اشاره به وضعیت رکود حاکم بر صنایع کشور، افزود: صنایع تولیدی امروز از پرداخت اقساط بانکی خود و حتی حقوق کارکنان و کارگران واحدهای خود نیز عاجز شده‌اند. به گفته این فعال اقتصادی، در حال حاضر بسیاری از صنایع سرامیک‌سازی، آجر ماشینی و لوازم بهداشتی کشور تعطیل شده است و واحدهای سیمان و فولادسازی نیز با ۳۰ درصد ظرفیت خود کار می‌کنند.
برگزاری دوره‌های آموزشی صادرات در اتاق تهران
در ادامه این نشست، مدیر مرکز آموزش اتاق تهران از آمادگی این اتاق برای برگزاری دوره‌های آموزشی مدیریت صادرات خبر داد. ناصر عندلیب با اشاره به همکاری آموزشی اتاق تهران با دو موسسه آموزشی معتبر از آلمان و اتریش، افزود: اتاق تهران طی دو ماه آینده با همکاری اتاق بازرگانی اتریش و نیز وزارت اقتصاد انرژی آلمان، دوره‌های آموزشی مدیریت صادرات را برای فعالان اقتصادی برگزار می‌کند.
خط به خط برجام را بخوانیم
در ادامه این نشست فریال مستوفی، عضو هیات نمایندگان اتاق تهران، با اشاره به پرحجم بودن سند توافق هسته‌ای ایران و غرب از نکات مهم مغفول در این سند خبر داد. مستوفی با اشاره به این که این سند حقوقی مهم باید خط به خط خوانده شود گفت: فکر می‌کنم ظرفیت‌های مهمی در این سند وجود دارد که به دلیل مسایل سیاسی هنوز مورد توجه قرار نگرفته است. ما باید برجام را خط به خط بخوانیم و ببینیم چه استفاده‌هایی می‌توان از موارد توافق‌شده در عرصه اقتصاد بین‌الملل برد. او همچنین پیشنهاد داد عباس عراقچی، معاون وزیر امور خارجه، برای حضور در یکی از نشست‌های آتی ستاد دعوت شود تا هم در مورد وضعیت رایزنان بازرگانی و کارکرد اقتصادی سفارتخانهها صحبت شود و هم در مورد ظرفیت‌های مغفول برجام بحث و تبادل‌نظر صورت بگیرد.
مذاکره با شرکت نمایشگاه‌های بین‌المللی
حسن فروزان‌فرد، دیگر عضو ستاد اقتصاد پساتحریم اتاق تهران نیز در سخنانی با اشاره به لزوم توجه بیشتر به برگزاری نمایشگاه‌های بین‌المللی در کشور، از کارکرد کنونی شرکت نمایشگاه‌ها انتقاد کرد و خواستار افزایش نقش‌آفرینی بخش خصوصی در روند برگزاری، اطلاع‌رسانی و استفاده از ظرفیت‌های موجود در آن شد. فروزان‌فرد گفت: در حال حاضر بخش خصوصی هزینه برگزاری نمایشگاه را می‌پردازد اما از آن بهره و نتیجه لازم را نمی‌برد. شرکت نمایشگاه‌ها حتی نمی‌تواند آمار نسبتاً دقیقی از بازدیدکنندگان بدهد و با توجه به تخصص، حرفه، ملیت و دیگر مولفه‌ها تحلیلی از بازدیدها بدهد در حالی که این کار در تمام نمایشگاه‌ها در دنیا انجام می‌شود و روی تعداد و ویژگی‌های بازدیدکنندگان تحلیل‌های زیادی انجام می‌شود. او تاکید کرد که شرکت نمایشگاه‌ها نیاز دارد تعامل بیشتری با بخش خصوصی داشته باشد و به همین دلیل پیشنهاد کرد رییس شرکت نمایشگاه‌ها برای حضور در یکی از نشست‌های آتی ستاد اقتصادی پساتحریم دعوت به عمل آید.
