مدتی است که در شبکه های تلویزیونی و فضاهای مجازی شاهد شکل گیری کمپین هایی برای تشویق مردم به مصرف کالاهای ایرانی و حمایت از تولیدات داخلی هستیم؛ کمپین هایی که در این دوره رکود می توانند جانی دوباره به تولید داخلی بدهند؛ اما دراین بین سوالاتی هم وجود دارد مبنی براینکه این کمپین ها چقدر می توانند موثر باشند؟ آیا مصرف کنندگان داخلی باتوجه به آن ها تشویق به مصرف کالاهای ایرانی می شوند؟ و آیا این کمیپن ها روی ارتقاع کیفیت کالاهای ایرانی و تولیدات داخلی هم تاثیر خواهند داشت؟ با حسن فروزان فرد عضو هیات نمایندگان اتاق تهران در این زمینه گفت و گو کرده ایم:
شاهد شکل گیری کمپین هایی برای حمایت از تولیدات داخلی هستیم؛ به اعتقاد بسیاری این موضوع و تشویق مردم می تواند به افزایش مصرف کالاهای داخلی منجر شود؛ نظر شما در این باره چیست؟
ببینید مردم کشور ما از نظر فرهنگی مردمانی احساسی هستند و این کمپین ها می تواند روی آن ها تاثیرگذار باشد ولی نکته مهم این است که این تاثیرات می تواند تنها کوتاه مدت باشد و حتی در طولانی مدت اثرات مخربی به همراه داشته باشد و اعتماد عمومی را خدشه دار کند؛ به اعتقاد من راه اندازی این کمپین ها و حرکت های اجتماعی برای تشویق مردم به حمایت از تولیدات داخلی و مصرف کالای ایرانی موضوعی دولبه است، اگر این دولبه با هم دیده نشوند و تنها موضوع جنبه و شکل شعاری داشته باشد تاثیر آنچنانی نخواهد داشت ولی اگر دولبه آن همزمان دیده شوند مثل قیچی عمل می کند و موثر خواهد بود.
این دولبه که به آن اشاره می کنید، چیست؟
همزمان با تشویق مردم به مصرف کالاهای ایرانی باید تولید کالای با کیفیت ایرانی هم مورد نظر قرار گیرد و مردم نه به صورت عمومی به مصرف کالاهای ایرانی بلکه به مصرف کالاهای با کیفیت ایرانی تشویق شوند.
یعنی شما می گویید شعار این کمیپن ها از حمایت از تولیدات ایرانی و مصرف کالای ایرانی به حمایت از تولیدات با کیفیت ایرانی و مصرف کالای با کیفیت ایرانی تغییر کند؟
بله این نکته بسیار مهمی است؛ توجه داشته باشید اگر مردم شعار زده شوند حتما این کمیپن ها اثرات عکس خواهد داشت؛ این کمپین ها به دنبال آن هستند که عادات مشتری ها را تغییر دهند ولی اگر این کار صرفا احساسی باشد و با استفاده از هیجانات عمومی تاثیراتش کوتاه مدت خواهد بود؛ بخشی از مردم اعتماد خواهند کرد و به مصرف کالاهای ایرانی تشویق خواهند شد ولی بعد که کیفیت محصولات به صورت کلی آن ها را جذب نکرد اعتمادشان را از دست خواهند داد و این می تواند تاثیرات بدی داشته باشد؛ حالا در این بین اگر کالاهای با کیفیت مورد حمایت قرار گیرند علاوه براینکه مردم به مصرف تشویق می شوند و بعد از مصرف اعتماد بیشتری پیدا می کنند بین تولیدکنندگان هم رقابت مثبتی برای ارتقاع کیفیت کالاهای تولیدیشان شکل می گیرد.
به نظر شما این کمیپین ها چه بخشی از جامعه را می تواند تحت تاثیر خود قرار دهد؟
من فکر می کنم این کمپین ها بیشترین تاثیر را روی طبقه متوسط و دهک های میانی جامعه خواهد داشت و کمترین تاثیر را روی دهک ها بالا و افراد با درآمدهای بالا خواهد گذاشت؛ توجه داشته باشید که بخش مهمی از کالاهای تولیدات داخلی در کلاس B و C تولید می شوند و تنها بخش کمی از کالاهای ما در کلاس A هستند از همین رو افراد دهک های بالا که به دنبال کالاهایی با کلاس بالا هستند کمتر تحت تاثیر این کمپین ها قرار خواهند گرفت ولی خب طبقه متوسط و دهک های پایین می توانند هدف این کمپین ها و حرکت های اجتماعی باشند و تحریک شوند ولی اتفاق مهم این است که همزمان با تشویق افراد به مصرف کالاهای ایرانی کیفیت مدنظر قرار گیرد و به تولید کالای با کیفیت از سوی تولیدکننده کشورمان هم تاکید شود و حرکت ما صرفا به دلیل شرایط اقتصادی و رکود کنونی که تولیدکنندگان را دچار مشکلات زیاد کرده است نباشد؛ بلکه به این فکر کنیم که مصرف کنندگان کشورمان سرمایه های اجتماعی عظیم و ارزشمندی هستند که باید حفظ شوند و بیش از گذشته به تولید محصولات با کیفیت ایرانی تشویق شوند. از طرف دیگر بازار رقابتی هم در داخل برای تولیدات بهتر به وجود بیاید.
به نظر شما چه نهادهایی باید کالاهای با کیفیت و محصولات با کیفیت را به مردم معرفی کند؟ و نقش اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی و تشکل های بخش خصوصی در این بین چیست؟
کار و نقش اصلی معرفی کالاهای با کیفیت و نمونه ایرانی با نهادهایی مانند اتاق های سراسر کشور و به صورت مشخص اتاق ایران و تشکل هاست، آن ها باید باتوجه به رتبه بندی شرکت های موفق ایرانی و تولیداتشان کالاهای با کیفیت داخلی را توصیه و معرفی کنند و اجازه ندهند که از فرصت به وجود آمده خدای نکرده سوء استفاده شود. اتاق ها و تشکل ها نباید اجازه بدهند که به صورت عمومی حرف زده شود زیرا آن ها با واقعیت های تولیدات شرکت های مختلف آشنایی کامل دارند و حالا که فرصت مناسبی برای تشویق مردم به حمایت از کالاهای ایرانی به وجود آمده آن ها باید نقش بپذیرند و کالاهای با کیفیت را معرفی کنند.
فکر می کنید در این بین انتظارات مردم به عنوان مصرف کنندگان چیست؟
ارائه خدمات مناسب و تولید کالاهای با کیفیت و حرکت به سمت استاندارهای جهانی و تولید محصولات درجه یک خواسته اصلی مردم است و البته در این راه باید با مردم صادق باشیم؛ اعتماد عمومی چیزی نیست که به یکباره به وجود بیاید واگر شکسته شد و از بین رفت به راحتی ترمیم شود پس باید ارزش سرمایه های عمومی و اجتماعی را بدانیم؛ به جای شعار باید مصرف کنندگان را با واقعیت ها رو به رو کنیم؛ توجه داشته باشیم که مردم اگر با صداقت رو به رو شوند همراهی خواهند کرد ولی اگر خلاف این باشد و تنها با شعار رو به رو شوند زده خواهند شد. ما باید در نظر بگیریم که در کشور کالاهای خوب ایرانی، متوسط و ضعیف وجود دارد؛ تولید کننده خوب، متوسط و ضعیف هست و نباید فضای شعاری را شکل بدهیم. به اعتقاد من که سال های بسیاری است در تولید هستم باید رقابتی در کشور شکل بگیرد برای افزایش ارتقاع کیفیت محصولات و شکل گیری زنجیره های تولید و در این بین نه تنها بر مرغوبیت کالا و کیفیت تاکید شود بلکه بهینه کاوی، نوآوری، خلاقیت، مدیریت به روز و… هم مورد توجه قرار گیرند.