برای حضور فعالان بزرگ اقتصادی اعم از صادرکنندگان، تولیدکنندگان، واردکنندگان، کارآفرینان و… در اتاق بازرگانی چه باید کرد؟ این سوالی است که همواره مطرح بوده و فعالان و اعضای فعلی اتاق نیز پاسخ‌های متفاوتی به این پرسش می‌دهند. به عقیده فعالان اقتصادی، در حال‌حاضر یکی از مواردی که مانع از حضور فعالان بزرگ در اتاق بازرگانی می‌شود، دولتی بودن اقتصاد است. فعالان اقتصادی می‌گویند: دولت نقش پررنگی در اقتصاد دارد و این موضوع سبب‌شده آنها حس کنند که نمی‌توانند در فضای اقتصادی کشور اثرگذار باشند و از این‌رو از حضور در اتاق بازرگانی نیز امتناع می‌کنند.
برخی دیگر از فعالان اقتصادی نیز معتقدند؛ شرایط اقتصادی کشور هم نقش زیادی در حضورنیافتن فعالان اقتصادی بزرگ در اتاق دارد. آنها می‌گویند: شرایط اقتصادی کشور به‌نحوی است که بسیاری از کنشگران اقتصادی آینده چندان روشنی برای اقتصاد متصور نیستند و همین موضوع سبب‌شده بزرگان بخش‌خصوصی نیز در مورد حضور در اتاق بازرگانی، تردید داشته باشند. برخی دیگر نیز می‌گویند: اتاق بازرگانی در سال‌های اخیر طرح‌های مهمی در زمینه تورم، نرخ ارز و… ارائه کرده‌است، اما دولت توجهی به‌نظرات اتاق بازرگانی نداشته و این موضوع، دلسردی فعالان اقتصادی را در پی داشته است. همچنین دولت از بخش‌خصوصی و فعالان اقتصادی، در مسائلی که بر حیات و ممات آنها اثرگذار است، نظرخواهی نمی‌کند و این مساله نیز سبب‌شده تا فعالان اقتصادی بزرگ انگیزه‌ای برای حضور در پارلمان بخش‌خصوصی نداشته باشند.
فعالان اقتصادی بر این باورند که اگر دولت، اجرای برنامه‌ها و طرح‌ها را به بخش‌خصوصی واگذار کند و از بخش‌خصوصی در مسائل مربوط به آنها نظرخواهی کند، مشارکت فعالان بزرگ اقتصادی در اتاق بازرگانی افزایش خواهد یافت. همچنین برخی دیگر نیز می‌گویند: شائبه‌ها در انتخابات اتاق بازرگانی باید از بین برود. این شائبه‌ها خود دلیلی بزرگ برای ناامیدی افراد نسبت به اتاق بازرگانی هستند و باید از بین بروند.
فعالان بزرگ اقتصادی به اتاق می‌آیند؟زمان زیادی تا انتخابات اتاق بازرگانی باقی نمانده‌است. فعالان و اعضای فعلی اتاق، یکی از مشکلات مهم در اتاق بازرگانی را فعال نبودن فعالان بزرگ اقتصادی در اتاق بازرگانی می‌دانند و معتقدند برای کارآیی بیشتر اتاق بازرگانی، بزرگان اقتصادی باید در اتاق بازرگانی حضور بیشتری داشته باشند، چراکه به هرحال اتاق بازرگانی نماینده بخش‌خصوصی بوده و حضور فعال این بخش می‌تواند کارآمدی اتاق بازرگانی را نیز افزایش دهد. «دنیای‌اقتصاد» در این رابطه به گفت‌وگو با برخی از اعضای اتاق بازرگانی پرداخته تا نظرات آنها را در این‌باره که برای افزایش مشارکت صادرکنندگان، واردکنندگان، تولیدکنندگان و… در اتاق بازرگانی چه باید کرد جویا شود.
فعالان اقتصادی باید با اتاق آشنا شوند. حسن فروزان‌فرد، عضو اتاق بازرگانی، در این‌باره به خبرنگار «دنیای‌اقتصاد» گفت: باید کاری کرد که فعالان اقتصادی بیشتر با اتاق آشنا شوند و بدانند که اتاق از نظر قانونی چه سازوکارهایی دارد. همچنین همراهی دستگاه حاکمیت باید با اتاق بازرگانی افزایش داشته باشد تا دستاوردهای اتاق بیشتر شده و توجه فعالان اقتصادی بزرگ را به خود جلب کند.
او ادامه داد: اتاق در سال‌های اخیر، در برخی موضوعات، اعم از تورم، مسائل ارزی و… فعالیت‌ها، مطالعات و نقطه‌نظراتی داشته است، اما متاسفانه در اغلب موارد در هیچ‌یک از این موضوعات، توفیقی برای جلب‌توجه سیاستگذاران نداشته است. اتاق باید بتواند انگیزه لازم برای حضور فعالان اقتصادی معتبر را فراهم کند، اما متاسفانه فضا در سال‌های اخیر به‌نحوی بوده که این اتفاق بدان صورت محقق‌نشده و اتاق نتوانسته نقش مهمی در اصلاح امور ایفا کند.
به گفته فروزان‌فرد، اثرگذار‌نبودن، یکی از موضوعاتی است که انگیزه فعالان اقتصادی را از بین می‌برد. فعال اقتصادی باید حس کند نظرات، فعالیت‌ها و تصمیماتش، در موارد مختلف، اثرگذار خواهد بود، اما اثرگذاری اتاق نیز در این سال‌ها کمی کاهش داشته است.
او افزود: همچنین باید تلاش کرد تا انتخاباتی سالم برگزار و از ظرفیت‌های قانونی موجود برای بر‌گزاری بهترین شکل انتخابات استفاده کنیم. آیین‌نامه اتاق ظرفیت‌های بسیار خوبی دارد و این ظرفیت‌ها می‌تواند ما را به بهبود اوضاع امیدوار کند. انتخابات با شائبه، جذابیت برای شرکت در انتخابات را کاهش خواهد داد، بنابراین باید شائبه‌ها در انتخابات را از میان برد و تا جای ممکن آنها را کاهش داد، چراکه شائبه‌ها آثار منفی بر اتاق و انتخابات دارد و نمی‌توان اعضا را قانع کرد که وارد اتاق شوند یا در انتخابات حضور فعالی داشته باشند.
حسن فروزان‌فرد، اظهار کرد: مساله دیگر صاحبان رای هستند. صاحبان رای باید ویژگی‌هایی داشته باشند تا در بازی انتخابات و ترکیب آن، یک بازی و ترکیب منصفانه شود. اینکه رای یک عضو عادی که سابقه محدودی هم دارد، همان اثری را داشته باشد که رای یک عضو باسابقه و فعال واقعی اقتصاد دارد، در قالب یک دموکراسی کامل است؛ اما ممکن است انگیزه‌های فعالان اقتصادی بزرگ برای حضور در اتاق را کاهش دهد. به‌علاوه، انگیزه حضور برخی افراد در انتخابات اتاق می‌تواند شائبه‌هایی ایجاد کند و هیات رئیسه اتاق می‌تواند با ورود در انتخابات این شائبه‌ها را از بین ببرد. او گفت: هیات‌رئیسه و شورای‌عالی نظارت برای بر‌گزاری یک انتخابات سالم آماده هستند و سلامت انتخابات احتمالا می‌تواند ورود کنشگران بزرگ اقتصاد در اتاق بازرگانی را افزایش دهد.
فروزان‌فرد در پایان گفته‌های خود تاکید کرد: البته موضوع مهم دیگر، فضای اقتصادی است. فضای اقتصادی در سال‌های اخیر، فضایی به‌شدت غبارآلود بوده و مسوولان با تصمیمات کوتاه‌مدت، شرایطی ایجاد‌کرده‌اند که افراد شایسته و توانا در اینکه آیا در چنین فضای اقتصادی، می‌توان فعالیت اقتصادی بدون‌مشکل داشت یا خیر، تردید کرده‌اند. فضای اقتصادی کشور باید به سمتی حرکت کند که فعالان اقتصادی نگران آینده اقتصاد نباشند و از آن چشم‌انداز روشنی داشته باشند.
هیات نظارت فعال‌تر عمل کند حیدر کدیور، عضو هیات‌نمایندگان اتاق نیز گفت: حضور در اتاق، چارچوب خاص خود را دارد؛ اما برای افزایش جذابیت انتخابات و حضور فعالان اقتصادی بزرگ و واقعی، هیات نظارت باید فعال‌تر عمل کند. در حال‌حاضر اتاق یک تشکیلات بخش‌خصوصی است، اما دولت برای کارآیی بیشتر، با اتاق بازرگانی همراهی ندارد و عدم‌همراهی دولت، سبب‌شده فعالان اقتصادی از حضور در اتاق دلسرد شوند.
او گفت: همراه نبودن دولت با اتاق باعث شده تا این تصور به‌وجود بیاید که حتی در صورت حضور فعال در اتاق بازرگانی، نمی‌توان اثرگذار بود. شرایط اقتصادی باید به سمتی برود که این تصور محو شود. همچنین تیم اقتصادی نیز باید مفیدتر حاضر شوند تا بخش خصوصی، از فضای موجود دلسرد نشود.
کار به‌دست اهل‌فن سپرده شودمحسن احتشام، عضو هیات‌نمایندگان اتاق ایران نیز در این رابطه به «دنیای‌اقتصاد» گفت: اولین و مهم‌ترین اقدام این است که فضایی آماده شود تا کار به‌دست اهل‌فن سپرده شود و این افراد بتوانند رای بدهند. باید بستری فراهم کرد تا صادرکنندگان، واردکنندگان، کارآفرینان، تولیدکنندگان، فعالان بخش کشاورزی که فعالیت اقتصادی دارند، دارای هویت هستند، مالیات می‌دهند و به‌طور کل به‌عنوان یک بنگاه اقتصادی فعالیت می‌کنند، در انتخابات اتاق حضور داشته باشند و رای بدهند.
او افزود: افراد حاضر در اتاق باید مهارت‌های مدیریتی لازم، جهت اداره درست اتاق بازرگانی را داشته باشند. باید طوری عمل کرد که شایسته‌سالاری واقعی در بخش خصوصی، اجرایی شود. باید در اتاق از ورود افرادی که فعالیت اقتصادی ندارند جلوگیری به‌عمل آید.
او در پاسخ به این سوال که در فضای اقتصادی جامعه چه شرایطی حاکم است که فعالان اقتصادی را از حضور در اتاق دلسرد می‌کند، گفت: در ابتدا باید تاکید داشت که اتاق مقصر شرایط حاکم در جامعه نیست و برای انجام وظایف و کارکردهایش تمام تلاش خود را می‌کند، اما مساله این است که ۸۰درصد اقتصاد ما، دولتی است. باید به سمت تقویت بخش‌خصوصی حرکت کنیم و اجرای امور را به‌دست بخش‌خصوصی بسپاریم. برای مثال نمی‌شود که دولت هم طرح ریزی را بر عهده داشته باشد و هم اجرای امور. دولت تنها باید طرح‌ریزی کند و اجرای امور به‌دست بخش‌خصوصی سپرده شود. همچنین تصمیمات و کارها را باید کوچک و تخصصی کرد تا همه اجزا به‌نحوی درست و سر جای مناسب خود فعالیت کنند.
فیلتر قانونی اتاق؟امید ماهرانی، عضو هیات‌نمایندگان اتاق بازرگانی ایران نیز در این رابطه گفت: با اصلاحاتی که در قانون اتاق انجام‌شده و پیش‌نویس آن نیز ارائه شده‌است، فیلترهایی ایجادشده تا فعالان اقتصادی بزرگ در اتاق حضور داشته باشند. شورای‌عالی نظارت، صلاحیت افراد را بررسی می‌کند که حتما فعال اقتصادی باشند.
او ادامه داد: متاسفانه شرایط فعلی جامعه چندان امیدوارکننده نیست که این موضوع، مانع از آن می‌شود که فعالان اقتصادی بزرگ وارد اتاق شوند. ماهرانی افزود: دولت در تصمیم‌گیری‌های خود بخش‌خصوصی را درگیر و دخیل نمی‌کند، اما تصمیماتش بر بخش‌خصوصی اثرگذاری زیادی دارد. در شرایطی که همه‌چیز در دست دولت است، اعضای بخش‌خصوصی این حس را ندارند که نماینده بخش‌خصوصی هستند و می‌توانند اثرگذار باشند. باید کاری کرد تا بخش‌خصوصی بیشتر تقویت شود و دولت نیز از نقطه‌نظرات بخش‌خصوصی در امور، استفاده کند.
سد ورود بزرگان به اتاق
